اصلاح خاک کشاورزی نخستین پارامتر مورد بررسی و مهم برای کشت و زراعت است. اگر خاک و بستر کشت برای گیاهان فراهم نباشد و شرایط مساعد برای رشد گیاه را نداشته باشد، با اطمینان میتوان گفت که باید انتظار محصولی کم و بیکیفیت را داشت باشد. گیاه تمام نیازهای معدنی خود را از خاک تامین میکند. اگر خاک نتواند به خواستههای گیاه به طور کافی پاسخ دهد رشد و نمو آن نیز مختل میشود. در ادامه به بررسی اصلاح خاک کشاورزی میپردازیم. جهت اطلاع از محصولاتی مانند کود کشاورزی ، قارچ کش بیولوژیک ، کود بیولوژیک ، کود زیستی ، قارچ کش زیستی ، کود زیستی و آفت کش بیولوژیک ، کود ارگانیک، کشاورزی ارگانیک و گلخانه با رویان تیسان تماس بگیرید.
بافت خاک :
مواد تشکیلدهندهی خاک مثل درصد شن، رس و سیلت، بافت خاک را تعیین میکنند. هر نوع بافت خاکی خصوصیات و ویژگیهای خاص خود را دارند. برای نمونه خاک با بافت شنی دارای ذرات درشتی است که چسبندگی بسیار پایینی دارند و به سرعت آب را از دست میدهند. از طرف دیگر شخم زدن راحتتر و تهویهی خوبی نیز دارد. هر بافت خاک به تنهایی فواید و معایب زیادی دارد. برای اغلب گیاهان بافت خاک یک دست و یکنواخت مناسب نیست، یعنی خاک فقط شنی یا فقط رسی گزینه مناسبی نیستند و برای اصلاح خاک کشاورزی که فقط از شن یا رس تشکیل شده است بهتر است از اصلاح کنندهها مثل کود دامی استفاده کرد.
اصلاح خاک کشاورزی سنگین:
خاکهای سنگین خاکهایی هستند که از مقادیر زیادی رس تشکیل شدهاند. خاکورزی این نمونه خاکها بسیار دشوار است، نفوذپذیری کمی دارند و مستعد تشکیل سله هستند. راهکاری که برای اصلاح خاک کشاورزی سنگین توصیه میشود استفاده از مواد آلی و کودهای ارگانیک است. مواد آلی نفوذپذیری خاک را بسیار افزایش میدهند و سبب بهبود ساختار خاک میگردند. علاوه بر کودهای دامی میتوان از کودهای ارگانیک دیگری مثل کود هیومیک اسید نیز استفاده کرد. هیومیک اسید سبب اصلاح بافت خاک میشود و سبب به ایجاد منافذ به اندازه و کافی برای جذب آب و حفظ آن میگردد. همچنین منجر به افزایش شدید عملکرد و فعالیت میکروارگانیسمهای مفید خاک میشود
اصلاح خاک کشاورزی قلیایی:
اکثر مناطق ایران خاکی آهکی و قلیایی دارند. در خاکهای قلیایی جذب اغلب عناصر غذایی مثل: فسفر، کلسیم، آهن، روی، منگنز و مس مختل میگردد. در واقع حتی اگر این عناصر در خاک به مفدار کافی در دسترس گیاهان باشند، گیاه قادر به جذب و مصرف آنها نمی باشد. چرا که در خاکهای قلیایی این عناصر به فرم غیرقابل جذب تبدیل میشوند و گیاه توانایی استفاده از آن را ندارد. اصلاح خاک کشاورزی قلیایی کاری زمانبر می باشد که باید چندین بار تکرار شوند. برای کاهش PH خاک میتوان به صورت دورهای از کودهای گوگرد، اسید فسفریک، اسید سولفوریک و غیره استفاده کرد.
اصلاح خاک کشاورزی شور:
اغلبق گیاهان توانایی رشد در خاکهای شور را ندارند. میزان شوری خاک با EC مشخص میشود. برای تشخیص مقدار شوری خاک مزرعه و یا باغ باید از زمین نمونهبرداری انجام شود و آنالیز آب و خاک انجام شود. آزمایش آب و خاک علاوه بر مقدار شوری خاک نوع و مقدار عناصر موجود در خاک را به خوبی مشخص میکند.
علت شوری خاک
- آبیاری زمین کشاورزی با آب شور
- از بین بردن پوشش های گیاهی
- عدم زهکشی مناسب
- بارندگی کم که منجر به عدم آبشویی املاح در محیط ریشه گیاه میشود.
- استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی در کشت گیاه
- اولین راهکار برای اصلاح خاک کشاورزی آبیاری سنگین و غرقآب گیاه است. آب شویی کردن خاک سبب شستشوی خاک و خروج املاح از منطقه رشد ریشه و گیاه میشوند. این روند باید در مدت زمان طولانی مدت تقریبا ۲ تا ۶ ماه (بسته به میزان شوری خاک) به طور مدام تکرار شوند.
- دومین راهکار برای اصلاح خاک کشاورزی شور، زهکشی مناسب زمین است. املاحی که بر اثر آبشویی و شستشو خاک از سطح و محیط رشد گیاه دور میشوند. پس از گذشت مدت زمانی طولانی دوباره به سمت سطح خاک کشیده میشوند. برای ممانعت از بازگشت مجدد املاح باید زهکشی جدی از سر گرفته شود.
- سومین روش برای کاهش شوری خاک استفاده از کودها و مواد موثر بر کاهش شوری خاک است. از کودهایی که اکثر به منظور کاهش شوری استفاده میشوند میتوان به کود گوگرد و کود سالترید اشاره کرد.
- استفاده از اسیدها مثل اسید فسفریک و اسید سولفوریک نیز میتواند بسیار تاثیر گذار باشد. تاثیر این اسیدها از کود گوگرد به علت زمانبر بودن فرایند اکسیداسیون گوگرد، سریعتر است.
- راهکاری دیگری که برای کاهش شوری که به علت حضور بالای سدیم در خاک رخ میدهد. استفاده از گچ یا با نام دیگر کلسیم سولفات است. با توجه به این که گچ حلالیت بسیار بالایی دارد و کم هزینه است اکثر این روش استفاده میشود.
- بعد از پخش کردن گچ روی خاک بهتر است که با خاک ترکیب شود. تا اثر بهتری بر سدیم موجود درون خاک بگذارد.
کودهای آلی برای اصلاح خاک کشاورزی:
یکی از فواید کودهای آلی این است که مواد مغذی خود را به ویژه مواد مغذی اصلی و مهم (NPK) را در یک دوره زمانی طولانی و در فرآیند آزادسازی آهسته و آرام، در اختیار گیاهان در حال رشد قرار میدهند. خاک باید به اندازه کافی مرطوب و گرم باشد تا به میکروارگانیسمهای خاک اجازه تجزیه اشکال پیچیده کودهای آلی بدهد و آن ها را در مصرف گیاه قرار دهد.
به طور کلی، اعمال اصلاحات آلی در خاکهای کشاورزی سبب استفاده مناسب از منابع طبیعی و کاهش نیاز به کودهای معدنی مصنوعی میشوند. ساختار خاک، ترکیب مواد مغذی و فعالیت میکروبیولوژیکی خاک معمولاً به دنبال اعمال اصلاحات آلی بهبود مییابد. این به علت وجود قندها و اسیدهای آمینه به عنوان مولکولهای ساده در مواد آلی است که به فعالیت میکروبیولوژیکی و باروری و افزایش سطح آنزیمهای ترشح شده به وسیله میکروبهای خاک کمک میکند.
جهت اطلاع از محصولاتی مانند کود کشاورزی ، قارچ کش بیولوژیک ، کود بیولوژیک ، قارچ کش زیستی ، کود زیستی ، کود ارگانیک ، کشاورزی ارگانیک و گلخانه با رویان تیسان تماس بگیرید.