ما در این مطلب به مبحث شناخت کود بیولوژیک و کاربردهای آن میپردازیم. جهت اطلاع از محصولاتی مانند کود کشاورزی، قارچ کش بیولوژیک، کود بیولوژیک، قارچ کش زیستی، کود زیستی و آفت کش بیولوژیک، کود ارگانیک، کشاورزی ارگانیک و گلخانه با رویان تیسان تماس بگیرید.
کود بیولوژیک چیست؟
مجموعه زیادی از یک میکروارگانیسم ویژه یا گروهی از میکروارگانیسمهای موثر برای بیشتر شدن بهرهوری خاک هستند که منج به ثابت شدن نیتروژن جو یا حلال سازی فسفر خاک یا محرک کردن رشد گیاه از طریق سنتز ماده تقویتکننده رشد میشوند.
کودهای زیستی بر پایه منبع انرژی تجدیدپذیر، به صرفه و سازوار با محیط زیست هستند که میتوانند به صرفهجویی در هزینههای زیاد مورد احتیاج برای تهیه کودهای شیمیایی کمک کنند.
کود بیولوژیک دارای میکروارگانیسمهای زندهای است که هنگامی که روی بذرها، سطح گیاه ها یا خاک اجرا میشود، ریزوسفر گیاه را اشغال میکند و با بیشتر شدن تأمین یا در معرض بودن ماده های نخستین و ماده های مغذی برای گیاه میزبان، رشد گیاهان و درخت ها را تقویت میکند و حاصلخیزی خاک را بالا میبرد.
کودهای بیولوژیک (ماده های تلقیحی میکروبی) سبب بهتر شدن حاصلخیزی خاک و بالا رفتن جذب ماده های مغذی و جذب آب در خاکهای دارای کمبود میشوند، در نهایت به استقرار برتر گیاهان کمک میکنند.
کودهای بیولوژیک همینطور ماده های رشد دهنده و ماده های شیمیایی ضد قارچ را ترشح میکنند و همینطور جوانهزنی بذر و رشد ریشه را بهتر میکند.
پس، بهره از کودهای زیستی موجب غنیسازی خاک خواهد شد و هزینه پاییتری نسبت به کودهای شیمیایی که به محیط زیست صدمه میرسانند و منبع های انرژی تجدیدناپذیر را خالی میکنند دارد.
میکروارگانیسمهای داخل کودهای بیولوژیک چرخه ماده های مغذی طبیعی خاک را بازیابی میکنند و ماده های آلی خاک را تهیه میکنند.
توسط بهره از کودهای زیستی، میتوان گیاه های سالمی را پرورش داد، با وجود اینکه پایداری و سلامت خاک را هم بیشتر میکند.
با استفاده کود بیولوژیک میتوان انتظار کم شدن بهره از کودهای شیمیایی و آفتکشها را داشت ولی کودهای بیولوژیک هنوز توانایی جایگزین شدن با آنها را ندارند.
از جایی که کود بیولوژیک چند نقش مهم را اجرا میکنند، اصطلاح علمی برای این گونه باکتری های مفیدی، ریزوباکترهای تحریک کننده رشد گیاهان است.
کودهای بیولوژیک امروز
کودهای بیولوژیک ورودی آلی سازوار با محیطزیست را تهیه میکنند.
کودهای زیستی مثل ریزوبیوم، ازوتوباکتر، آزوسپیریلوم و جلبکهای سبز آبی مدت زیادی است که مورد بهره قرار میگیرند.
- ریزوبیوم برای حبوبات کاربرد دارد.
- ازوتوباکتر را میتوان در کالاهایی مثل گندم، ذرت، خردل، پنبه، سیبزمینی و بقیه محصول های گیاهی استفاده کرد.
- تلقیح آزوسپیریلوم معمولا برای سورگوم، ارزن، ذرت، نیشکر و گندم پیشنهاد میشود.
- جلبکهای سبز آبی پیوسته به یک تیره سیانوباکتریوم عمومی، نیتروژن جو را ثابت میکنند و برای بارور سازی محصول های شالیزاری، هم در مواقعیت رطوبت و هم در خشکی استفاده میشود.
خزه بالارو در رابطه با سرخس آبی تا ۶۰ کیلوگرم در هکتار در فصل به ثابت کردن نیتروژن کمک میکند و همینطور خاک را با ماده های آلی غنی میکند.
جلبکهای دریایی پر از انواع گوناگونی از عنصر های معدنی (پتاسیم، فسفر، عنصر های کمیاب و …) هستند از این سو در منطقه های ساحلی به دست مردم از آنها به صورت وسیعی تحت عنوان کود، استفاده میشود.
کود جلبک دریایی همینطور به سبک شدن خاکهای رسی کمک میکند.
در کشورهای گرم از گل و لای کف استخرهای خشکشده که دارای جلبکهای سبز آبی بسیاری هستند به شکل منظم تحت عنوان کود در مزرعه ها استفاده میشود.
ترکیب جلبکهای دریایی و جلبکهای سبز آبی امکان دارد کود ایده آلی باشد.
باکتریهای حلال فسفات
در واقع، به علت بیحرکتی فسفات به واسطه یونهای معدنی مثل آهن، کلسیم، آلومینیوم یا اسیدهای آلی، مقدار فسفات موجود در خاک تماما کمتر از احتیاج گیاه است.
به علاوه بر این، کودهای شیمیایی فسفاته هم سریعا در خاک بیحرکت میشوند (اصطلاحاً بلوکه میشوند)، به شکلی که کمتر از ۲۰ درصد کود افزوده شده به خاک به واسطه گیاه ها جذب میشود؛ پس، از یک جهت کم شدن منبع های فسفات و از جهتی دیگر آلودگیهای زیستمحیطی حاصل از تولید و بهره از کودهای شیمیایی فسفات، در حال حاضر بهره از باکتریهای حلال فسفات یا کودهای زیستی فسفاته را خوشایند می کند.
نکته: فسفوتیکا برای همه محصول های مورد بهره با ریزوبیوم، آزوتوباکتر، آزوسپیریلوم و ازتوباکتر استفاده میشود.
برای فراهم کردن کمپوست بی نیاز شده از فسفوتیکا و آزوتوباکتر استفاده میشود.
گروه کود های بیولوژیک
نوع آزولا-آنابنا همزیست
آزولا یک سرخس ریز، یوکاریوتی و آبزی است که پخش جهانی را دارا است که جلبکهای سبز آبی پروکاریوتی آنبنا در برگهای آن تحت عنوان همزیست زندگی میکنند.
این گروه همزیست به علت بهره نهفته آن به عنوان جایگزین کودهای شیمیایی، مورد توجه وسیعی قرار گرفته است.
گیاه Liverworts، ریشه سیکاد، سرخس و گلسنگها دارای برخی از سیانوباکتری های ثابت کننده ازت (آنبنا) هستند.
آنابنا که در حفرههای برگ سرخس پیدا میشود وظیفه ثابت کردن نیتروژن را دارد.
نوع ریزوبیوم
باکتریهای همزیست ثابت کننده نیتروژن: ریزوبیوم یکی از باکتریهای همزیست مهم ثابت کننده نیتروژن است.
در این بخش باکتریها به دنبال جایی میگردند و از گیاهان تغذیه میکنند.
در مقابل با تهیه نیتروژن ثابت شده برای گیاهان به رشد آنها کمک میکنند.
تثبیت نیتروژن توسط ریزوبیوم همزیست با حبوبات به شکل قابلتوجهی به تثبیت تمام نیتروژن کمک میکند.
بارورسازی ریزوبیوم یک شیوه زراعی شناختهشده برای مطمعن شدن از نیتروژن لازم است.
ریزوبیوم با تشکیل گرههای ثابت کننده ازت روی ریشه حبوبات مثل نخودفرنگی و یونجه نقش خیلی مهمی در کشاورزی دارد.
آزوسپیریلوم (باکتریهای غیر همزیست ثابت کننده نیتروژن)
آزوسپیریلوم باکتری ثابت کننده نیتروژن است که در مجاور ریشه گیاهان عالی ساکن است ولی ارتباط همزیستی با گیاهان به وجود نمی آورد.
این تحت عنوان ارتباط ریزوسفری نامیده میشود چرا که این باکتریها ترشحات گیاهان را جمع کرده و از آنها برای ماده غذایی استفاده میکنند.
این روند مشارکت دوجانبه نام دارد.
ازتوباکتر: باکتریهای آزاد ثابت کننده نیتروژن
آنها باکتریهای رها در خاک هستند که نیتروژن جو را در خاک ثابت کرده و در معرض گیاهان قرار میدهند.
آنها بیهوازی و ساپروتروف (ارگانیسمی که از ماده های آلی پوسیده غذا میخورد) هستند مثل کلستریدیوم، ازتوباکتر
ازتوباکتر همینطور از ریشهها در مقابل بقیه عامل های بیماریزای موجود در خاک حفاظت میکند.
فسفوتیکا
فسفر حل نشده در خاک را رها میکند و این فسفر را در ماده های معدنی رسی ثابت میکند که از اهمیت بسیاری در کشاورزی مواجه است.
جهت اطلاع از محصولاتی مانند کود کشاورزی، قارچ کش بیولوژیک ، کود بیولوژیک ، قارچ کش زیستی ، کود زیستی ، کود ارگانیک ، کشاورزی ارگانیک و گلخانه با رویان تیسان تماس بگیرید.