بهترین کود شیمیایی کدام است؟ انواع کود شیمیایی چیست؟ تاثیر کود شیمیایی بر روی خاک چیست؟ آیا کودهای شیمیایی را می شناسید؟ مصرف کودهای شیمیایی به چه صورت است؟ انواع کود شیمیایی کدام است؟ هر یک از انواع مواد و عنصر هایی که برای تقویت خاک و افزایش میزان حاصل خیزی ، چه از جهت کیفی و چه از بعد کمی، سبب بیشتر شدن عملکرد محصول ‌شود کود نامیده می ‌شود. کود‌ها به شکل عمومی به ۳ گروه تقسیم می شوند که شامل: کودهای شیمیایی، کود آلی (طبیعی) و کود بیولوژی می شوند.
ساخت این انواع کود‌ها، در کشاورزی و افزایش تولید محصولات زراعی و باغی انقلابی را به وجود آورد که همین امر باعث شد طی مرور زمان تولید این کود‌ها رو به فزونی برود. اما باید این نکته را در نظر داشت که این کود‌‌ها گرچه باعث ازدیاد محصول می‌گردند اما صدمات زیادی را به خاک، موجودات زنده و اکوسیستم وارد می‌نمایند. در این مقاله قصد داریم تا شما را با بهترین کود شیمیایی آشنا کنیم، پس بهتر است ادامه مطالب را بخوانید.

بهترین کود شیمیایی کدام است و چه ویژگی هایی دارد ؟ هر کود حاوی یک ترکیب شیمیایی مختلف است و همچنین دارای درصد خلوص متفاوتی از یک عنصر می باشد. به خاطر همین تفاوت ها مواردی مثل میزان استفاده، شکل پخش، زمان کود دهی بر اثر بخشی کودها تاثیر بسیار زیادی دارد. بنابراین شناخت انواع مختلف کودهای شیمیایی ما را در جهت تهیه و مصرف درست آن راهنمایی می کند. تقسیم بندی کودهای به طور کلی بر پایه نوع عنصر است. برای نمونه کود‌های مثل ازت، فسفر و پتاس که در ترکیب خود از دو عنصر بهره می برند. در صورتی که کودی همه مواد و عناصر لازم گیاه را با تناسب مناسب داشته باشد، اصطلاحاً کود کامل نامیده می ‌شود. معمولا کود‌های شیمیایی در پتروشیمی ها و در کارخانه های کود سازی ساخته می ‌شوند. اما دیگر این کودهای شیمیایی جای خود را به کود زیستی و یا کود بیولوژیک می دهند که برای طبیعت سالم تر هستند و بر گیاهان تاثیر بدی نمی گذارند. کودهای شیمیایی دارای انواع مختلفی هستند که حال انواع بهترین کود شیمیایی عبارتند از:

ازت به صورت ‌‌های نیترات، یون آمونیوم و اوره قابل جذب گیاه است. نیترات آمونیم ۳۳ درصد ازت دارد و هر دو فرم ازت آن قابل جذب گیاه می باشند. این نوع کود چون دارای بار منفی است جذب گیاه می گردد اما چون دارای بار مثبت است جذب کلوئیدهای خاک نمی شود و در معرض شستشو از خاک قرار دارد. از جمله کودهایی که دارای درصد بسیار کمی ازت می باشند نیترات کلسیم و نیترات پتاسیم هستند که گیاه در خاک آنها را مصرف می کند. این کود‌ها غالباً در محلول‌‌های غذائی به عنوان منابع کلسیم یا پتاسیم مصرف می شوند. اوره پر مصرف ترین کود است که توسط کشاورزان ایران استفاده می شود. اما قارچ کش زیستی و قارچ کش بیولوژیک نمونه های دیگری هستند که به صورت طبیعی تهیه می شوند و تاثیر منفی روی رشد گیاهان ندارند.
اوره از ترکیبات آلی به شمار می رود و به همین فرم قابل جذب گیاه می ‌باشد. از این محلول در کود پاشی برگ گیا‌هان به صورت سرک نیز استفاده می ‌شود. از کود اوره اوره نیترات آمونیم به شکل های مختلفی استفاده می شود ولی به طور معمول را می‌توان پیش از کشت و یا به صورت سرک یا محلول در آب به گیاه داده شود. سولفات آمونیم علاوه بر ازت حاوی میزان بیست چهار درصد گوگرد می باشد. هیدرات آمونیم را که از بر اثر محلول شدن آمونیاک در آب حاصل می شود قبل از کاشت به وسیله سرنگ‌‌های مخصوص در لایه های زیرین خاک تزریق می شود.

معمولا درصد فسفر کود‌های شیمیایی را به صورت درصد اکسید فسفر ذکر می‌ کنند. اسید فسفریک معمولا به صورت کود برای گیاهان مصرف نمی شود. اما اگر به طور طبیعی و از طریق تجزیه مواد آلی خاک به دست آید قابلیت جذب برای گیاه را دارد. بخش بزرگی از کودهای فسفری که به خاک افزوده می شود از طریق کلسیم در خاک‌‌ های قلیایی و همچنین از طریق آهن و آلومینیم در خاک‌‌ های اسیدی تثبیت می‌ شوند. به طور معمول معمولاً کودخای حاوی فسفر یا به عبارتی کودهای فسفری زود جذب هستند و همان در سال ابتدایی قابلیت جذب را برای گیاه دارند. ولی با این حال بخش بسیار ناچیزی از آنها در طی سال های بعدی جذب گیاه می شود.
میزان‌‌ جذب این نوع کود به موارد زیادی بساگی دارد و این روش ها شامل سوابق مصرف، کوددهی، بافت و ترکیبات خاک، کود فسفره در خاک و میزان کود حاوی فسفر که مورد جذب گیاه قرار می گیرد، می ‌شود. به علت محدود بودن میزان حرکت کودهای حاوی فسفر و میزانی که محلول هستند بایستی که کود‌های فسفره را پیش از کشت محصول به خاک افزود و آن‌‌ها را به شکل مستقیم در ناحیه توسعه ریشه استفاده کرد.

خاک شنی معمولا حاوی مقدار بیشتری پتاسیم است، اما فقر آن در دیگر خاک‌‌ها به خصوص خاکی که یونجه در آن کشت شود نیز مشاهده شده است. بیشتر کود‌های حاوی پتاسیم در آب به شکل محلول می باشند و شرایط و نوع افزودن آن‌ ها به خاک تاثیر بسیار زیادی در اثر بخشی کود نخواهد داشت.
کلرورپتاسیم فراوان ترین ترکیب پتاسیم در طبیعت است. و این در حالی است که مصرف کلرورپتاسیم در شرایطی که به میزان زیادی پتاسیم نیاز است چندان مناسب نمی باشد، چرا که امکان مسمومیت به خاطر فراوانی کلر محتمل است. با اینکه میزان اندکی کلر برای کشت هایی مثل توتون و پنبه ضروری است، اما افزایش کلر در خاک سبب آب دار شدن غده سیب زمینی و بی کیفیت شدن توتون می ‌گردد.

کمبود گوگرد در خاک‌‌هایی مشاهده می شود که به شدت در معرض شستشو قرار دارند. در این صورت باید گوگرد را به صورت کود به خاک اضافه کرد. مقدار مصرف کودهای گوگردی به نوع پی اچ خاک بستگی دارد.
سولفات کلسیم و همین طور جیپس را می توان به عنوان یکی از منابع خوب در خاک‌‌های که اسیدی هستند، استفاده کرد. این به خاطر ترکیب آن است که حاوی میزان ۱۸ درصد گوگرد و ۲۲ درصد کلسیم می باشد. جیپس علاوه بر تامین گوگرد و کلسیم باعث افزایش پی اچ خاک می گردد. از پودر گوگرد نیز می شود به عنوان جایگزین و یا حتی کود گوگرد استفاده کرد.

این دو کود نسبت به سایر کودهای دیگر به میزان کمتری مورد استفاده قرار می گیرند. چرا که کمبود این دو در بسیاری از خاک ها (به استثنای خاک های نواحی مرطوب) خیلی مشاهده نمی شود. خاک های نواحی مرطوب اسیدی هستند و برای اصلاح آن‌ها از کلسیم و منیزیم استفاده می ‌شود. جهت اصلاح خاک های که اسیدی هستند معمولا به میزان بسیار زیادی از کربنات کلسیم و منیزیم و یا سولفات کلسیم استفاده می‌شود. در شرایطی که تعویض یا تغییر خاک های اسیدی هدف اصلی نباشد و فقط تامین کلسیم گیاه مورد نظر باشد، می شود از کودهای فسفره که حاوی میزانی کلسیم هستند را به این منظور مصرف کرد. جهت بر طرف کردن کمبود منیزیم نیز می توان از سولفات منیزیم و پتاسیم استفاده کرد. آفت کش بیولوژیک یکی از جایگزین های مناسب برای این کودهای شیمیایی است که تاثیر بدی بر روی آب و خاک دارد.

عناصر ازت، فسفر و پتاسیم بیش از سایر عناصر به عنوان کود مصرف می‌ شوند. گاهی کود‌های تجارتی را به صورت مخلوطی از عناصر فوق تهیه می ‌کنند. درصد عناصر این کود‌ها معمولاً پایین است و قسمت بیشتر حجم را مواد دیگری به غیر از عناصر فوق تشکیل می دهند.

در خاک‌‌های نواحی خشک کمبود آهن، مس، منگنز و روی و در خاک‌‌های نواحی مرطوب کمبود مولیبدن، کلر و بر مشاهده می شود. گاهی نیز مقداری زیادی کلر و بر در خاک‌‌ها و آب آبیاری نواحی خشک وجود دارد و می‌تواند باعث مسمومیت گیاه شود. نکته مهم در مصرف کود‌های عناصر کم مصرف آن است که مرز بین میزان مورد نیاز و حد مسموم‌ کننده گیاه بسیار باریک است. به عبارت دیگر مصرف زیاد این کود‌ها باعث مسمومیت گیاه می‌ شود.